ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ Ο ΤΥΑΝΕΥΣ Του Κωνσταντίνου Μπρίκου

Γεννήθηκε το 60 μ.Χ. στα Τύανα της Καπαδοκίας και έμεινε γνωστός ως ο "Απολλώνιος ο Τυανέας". Γι αυτόν τον Έλληνα φιλόσοφο γράφτηκαν πολλά από τους μετέπειτα ιστορικούς, φιλόσοφους και συγγραφείς. Ήταν μία πολύ σημαντική προσωπικότητα που έδρασε και επηρέασε σημαντικά την πορεία της εξέλιξης της φιλοσοφικής σκέψης της εποχής του. Αναγνωρίστηκε ως "θείος Άνθρωπος" σχεδόν από όλους τους λαούς της Μεσογείου, στην εποχή του. Αργότερα όμως ξεχνιέται από τον πολύ κόσμο και συντροφεύει μόνο τη σκέψη εκείνων που αφιέρωσαν τη ζωή τους στη φιλοσοφία.
. Καταγόταν από πλούσια οικογένεια και οι αναφορές για την γέννησή του είναι γεμάτες από συμβολικά στοιχεία. Αυτό συμβαίνει μόνο σε Ανθρώπους που έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στην πορεία της Ανθρώπινης εξέλιξης.
Ο Φιλόστρατος γράφει πως η μητέρα του Απολλώνιου είδε ένα όνειρο λίγο πριν από τη γέννησή του. Της παρουσιάστηκε στο όνειρό της ένας θεός. Όταν τον ρώτησε για το μέλλον του παιδιού το οποίο θα γεννούσε, αυτός της απάντησε: Θα γεννήσεις Εμένα !
- Και ποιός είσαι εσύ τον ρώτησε εκείνη.
- Είμαι ο Π ρ ω τ ε ύ ς, ο θαλάσσιος γέρων.
Πράγματι ο Απολλώνιος, είχε την ικανότητα να προβλέπει το μέλλον σαν τον Πρωτέα, να ελέγχει όλες τις καταστάσεις και να διαφεύγει από κάθε κίνδυνο που συναντούσε.
Η μητέρα του Απολλώνιου, λίγο πριν τον γεννήσει πήγε σ' ένα λιβάδι για να μαζέψει λουλούδια. Εκεί νύσταξε και κοιμήθηκε, ενώ ένα σμήνος λευκών κύκνων την περικύκλωσε με σηκωμένα τα φτερά προς τον ουρανό, κάτω από τον ήχο ενός μελωδικού παιάνα. Καθώς ξυπνούσε από αυτήν την εξαίσια μελωδία γέννησε τον θεόσταλτο Απολλώνιο, χωρίς πόνο. Ταυτόχρονα, ένας κεραυνός σταλμένος από τον Δία έπεσε δίπλα του χωρίς να τον αγγίξει.
Από μικρή ηλικία φανερώθηκαν τα πλούσια χαρίσματά του. Είχε μεγάλη ευφυία, πολύ δυνατή μνήμη και έκφραζε ό,τι διάβαζε με πολύ μεγάλη ευφράδεια. Ο πατέρας του τον έστειλε σε ηλικία 14 χρόνων στην Ταρσό της Κιλικίας, δίπλα στον μεγάλο ρήτορα Ευθύδημο από τη Φοινίκη, για να τον διαπαιδαγωγήσει. Αργότερα πήγε στις Αιγές των Τυάνων, όπου μυήθηκε στη φιλοσοφία του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Χρύσιππου, του Επίκουρου και άλλων φιλοσόφων. Δήλωνε θαυμαστής του Πυθαγόρα και έζησε σύμφωνα με τα πρότυπα του Πυθαγορισμού. Δώρισε την έπαυλή του στον τότε Δάσκαλο της Πυθαγόρειας σχολής Εύξενο και από 16 χρονών άρχισε να ζεί πολύ πειθαρχημένα. Δεν έτρωγε κρέας παρά μόνο χόρτα και καρπούς. Έπινε μόνο νερό και απέφευγε οτιδήποτε προερχόταν από ζώα. Μόνιμη κατοικία του ήταν τα Ιερά.
Ο Απολλώνιος ο Τυανέας ήταν ένας πραγματικός φιλόσοφος. Αυτό φαίνεται όχι μόνο από τις Διδασκαλίες που διέδωσε, άλλα κυρίως από τον τρόπο που τις εφάρμοζε. Ήταν ένας πρακτικός φιλόσοφος και για κάθε διδασκαλία του έβρισκε ένα πεδίο εφαρμογής μέσα στην κοινωνία. Ο Φιλόστρατος αναφέρει πως σε κάθε χώρα που ταξίδευε έδινε συμβουλές στους άρχοντες οι οποίοι τις εφάρμοζαν προς όφελος όλων των ανθρώπων
Δεν ήταν απλώς ένας ρήτορας αλλά ήταν ένας πραγματικός αναζητητής της αλήθειας. Μέσα από όλα τα φιλοσοφικά συστήματα αναζήτησε και βρήκε τις πιο εσωτερικές διδασκαλίες και τις έκανε τρόπο ζωής
Ακολουθώντας πιστά τα διδάγματα του Πυθαγόρα ασκούσε αυστηρή δίαιτα για το σώμα και, σαν αποτέλεσμα της πνευματικής του εξέλιξης, άσκησε τον αυτοέλεγχο και την πενταετή σιωπή. Η πρακτική εφαρμογή των διδασκαλιών τού πρόσφερε τη δυνατότητα να αναπτύξει υπερφυσικές δυνάμεις σε τέτοιο βαθμό που οι άνθρωποι τον θεοποίησαν. Πάνω απ' όλα όμως, αυτό που χαρακτήρισε τον Απολλώνιο ήταν ότι σε όλη του την ζωή τον συνόδεψε η Αρετή
Ο γνωστός εσωτεριστής Ελφάς Λευϊ ερμηνεύει και αποκαλύπτει ερμητικές και αλχημικές διδασκαλίες που είναι διάσπαρτες μέσα στις αναφορές για τον Απολλώνιο. Η Έλενα Πέτροβνα Μπλαβάτσκυ αφιερώνει ένα ειδικό κεφάλαιο σε έναν από τους τόμους της Μυστικής Διδασκαλίας, κατατάσσοντας τον Απολλώνιο στους μεγαλύτερους Μυημένους Διδασκάλους όλων των εποχών.
ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΤΟΥ ΤΥΑΝΕΑ
Ο ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ ΣΤΑΜΑΤΑ ΤΟΝ ΛΙΜΟ ΤΗΣ ΕΦΕΣΣΟΥ ΚΑΙ Ο ΔΗΘΕΝ ΤΥΦΛΟΣ ΔΑΙΜΟΝΑΣ
«Αφού συγκέντρωσε τους Εφέσιους, τους είπε: «Κουράγιο, σήμερα θα σταματήσω την αρρώστια». Αμέσως συγκέντρωσε μικρούς και μεγάλους στο θέατρο, όπου υπήρχε άγαλμα του Αποτρόπαιου. Εκεί είδε την μορφή ενός γέρου με μάτια μισόκλειστα τεχνητά, σαν τυφλά, πού κρατούσε σακκούλι με ένα κομμάτι ψωμί και ήταν ρακένδυτος με σιχαμερό πρόσωπο. «Έβαλε γύρω του τους Εφέσιοι και είπε: «Χτυπάτε τον εχθρό των θεών, αφού μαζέψετε όσο το δυνατόν περισσότερες πέτρες». Οι Εφέσιοι απορούσαν με τα λόγια του και θεωρούσαν φοβερό να σκοτώσουν ένα ξένο, πού βρισκόταν σε τόσο άθλια κατάσταση, και τους ικέτευε και ζητούσε το έλεος τους. Ωστόσο, ο Απολλώνιος επέμενε να τους παρακινεί να ρίχνουν πάνω του και να μην τον αφήσουν να φύγει. Μόλις άρχισαν μερικοί να ρίχνουν πέτρες, αυτός, πού φαινόταν τυφλός, είδε. Τα μάτια του φάνηκαν γεμάτα φωτιά. Οι Εφέσιοι κατάλαβαν ότι υπήρχε κάποιος δαίμονας και πέταξαν πέτρες μέχρι που τον σκέπασαν με λίθινη στήλη. Μετά από λίγο ο Απολλώνιος τους είπε να απομακρύνουν τις πέτρες και να αναγνωρίσουν το θηρίο που είχαν σκοτώσει. Αφού λοιπόν ξεσκεπάστηκε αυτός που νόμιζαν ότι είχαν χτυπήσει, εκείνος είχε εξαφανισθεί και στην θέση του αντίκρισαν ένα σκύλο, παρόμοιο στην μορφή με τα σκυλιά των Μολοσσών και στο μέγεθος ίσο με το πιο μεγάλο λιοντάρι, λιωμένο από τις πέτρες, πού έβγαζε αφρούς από τα στόμα όπως οι λυσσασμένοι» (Βιβλίο Δ΄ κεφ. Χ).
ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΟΥ ΔΑΙΜΟΝΙΣΜΕΝΟΥ
Αυτό το θαύμα συνέβη στην Αθήνα όταν ένας νέος από την Κέρκυρα περιγέλασε την προτροπή τού Απολλώνιου σε μία ομιλία του, να μην πίνουν από το σπονδικό ποτήρι, άλλα να το φυλάνε μόνο για τις σπονδές για τους θεούς. Όταν λοιπόν ο νέος συνέχισε να γελάει και να υβρίζει έτσι τους θεούς τότε: «τον κοίταξε και είπε: «Δεν είσαι εσύ ο υβριστής άλλα ο δαίμονας πού σε κυρίευσε χωρίς να το ξέρεις». Πράγματι ο νέος είχε κυριευθεί από δαίμονα εν αγνοία, του, διότι γελούσε για πράγματα που σε άλλους δεν προκαλούσαν γέλιο, έκλαιγε χωρίς αιτία, μιλούσε μόνος του και τραγουδούσε. Πολλοί νόμιζαν ότι η ορμή της νιότης του οδηγούσε σ’ αυτά. «Όμως εκείνος αποτελούσε φερέφωνο του δαίμονα και έμοιαζε μεθυσμένος, με τις ανοησίες πού έκανε τότε. Όταν τον κοίταξε ο Απολλώνιος, το δαιμόνιο έβγαλε φωνή φοβισμένη και οργισμένη, σαν άνθρωπος πού καίγεται ή βασανίζεται, και ορκίσθηκε να εγκατάλειψη τον νέο και να μην κατακυρίευση κανέναν άλλο άνθρωπο. Όταν ο Απολλώνιος οργισμένος, σαν αφέντης που μιλούσε σε δούλο του αναξιόπιστο, πανούργο, αναιδή και τα παρόμοια, του είπε να αποδείξει με σημάδι ότι πράγματι έτσι θα έκανε, του είπε: «Θα ρίξω κάτω τον δείνα ανδριάντα», δείχνοντας προς την Βασιλική στοά, όπου διαδραματιζόταν το περιστατικό. Ο ανδριάντας κουνήθηκε πρώτα και έπειτα έπεσε. Ποιος θα μπορούσε να περιγραφή τον θόρυβο που ακολούθησε και το χειροκρότημα των παρευρισκομένων για το θαύμα, τότε ο νέος, σαν να είχε μόλις ξυπνήσει, έτριψε τα μάτια του και κοίταξε προς τον ήλιο. Επειδή όλοι είχαν στραμμένο το βλέμμα τους πάνω του, ντράπηκε. Είχε χαθεί το αδιάντροπο ύφος του κι οι τρελές ματιές του από δώ κι από κει και είχε επανέλθει στο φυσιολογικό του σαν να είχε θεραπευθεί με φάρμακα. Παράτησε τις πολυτελείς χλαμύδες και τα ελαφριά ενδύματα, και γενικά τον Συβαριτικό τρόπο ζωής, έγινε εραστής τής λιτότητας και τού φιλοσοφικού τρίβωνα, και απογυμνώθηκε από τις παλιές του συνήθειες για να υιοθέτηση εκείνες τού Απολλώνιου» (Βιβλίο Δ΄ κεφ. XX)
ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΝΕΚΡΗΣ ΚΟΡΗΣ
«Ενα από τα σημαντικότερα θαύματα του μεγάλου διδασκάλου ήταν αυτό που συνέβη στην Ρώμη, που μας το περιγράφει και αυτό με αρκετές λεπτομέρειες ο Φιλόστρατος. «Ένα από τα θαύματα του Απολλώνιου είναι και το έξης. Μία κοπέλα είχε πεθάνει, όπως φαινόταν, τον καιρό του γάμου της και ο γαμπρός ακολουθούσε το φέρετρο θρηνώντας για τον ανολοκλήρωτο γάμο. Μαζί του θρηνούσε όλη η «Ρώμη γιατί η κοπέλα καταγόταν από οικογένεια υπάτων. Ο «Απολλώνιος έτυχε να παρευρεθεί σ’ αυτή την συμφορά και είπε: «Αφήστε κάτω το φέρετρο κι εγώ θα δώσω τέλος στα δάκρυα που χύνετε για την νέα». Αμέσως ρώτησε το όνομα της κοπέλας. Οι περισσότεροι νόμισαν πώς θα εκφώνηση λόγο, σαν τους επικήδειους που συνήθιζαν θρήνους, όμως ο «Απολλώνιος το μόνο που έκανε ήταν να αγγίξει την κοπέλα και, αφού ψιθύρισε κάτι, ξύπνησε την κοπέλα από τον φαινομενικό θάνατο. Η νέα έβγαλε μία φωνή και επέστρεψε στο σπίτι του πατέρα της, όπως η Άλκηστη, όταν ο Ηρακλής την ξαναέφερε στην ζωή. Οι συγγενείς ήθελαν να του δώσουν χρηματική αμοιβή εκατόν πενήντα χιλιάδες, όμως τους είπε να κρατήσουν τα χρήματα για την προίκα της νέας» (ΧLV).
ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΛΗΨΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΣΤΟΥΣ ΟΥΡΑΝΟΥΣ ΚΑΙ Η ΕΠΑΝΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥ
Σε μεγάλα γηρατειά, κοντά στα 100, πραγματοποιείται το μέγα γεγονός της ανάληψης του Απολλώνιου στους ουρανούς. το δρώμενο στην Κρήτη καθόλου τυχαία, εκεί δηλαδή όπου όλα ξεκίνησαν, συνετέλεσθησαν πρώτα τα οργανωμένα αρχαία Ελληνικά Μυστήρια, στην μητρίδα του Μίνωα και του Ραδάμανθυ δύο εκ των τριών κριτών του κάτω κόσμου και συγκεκριμένα στο ιερό σπήλαιο της Δίκτυνας, της πότνιας θηρών, της κυρίας των θηρίων, όχι τυχαία και αυτό περιγράφει πάλι ο Φιλόστρατος: «Λοιπόν λένε πως πέθανε στην Λίνδο και πως μπήκε στο ιερό της Αθηνάς και εκεί εξαφανίσθηκε. Στην Κρήτη λένε κάτι πιο θαυμαστό απ’ ό,τι στην Λίνδο ότι δηλαδή ο Απολλώνιος ζούσε στην Κρήτη τότε που τον θαύμαζαν περισσότερο από κάθε άλλη φορά και ότι πήγε αργά το βράδυ στο ιερό της Δίκτυννας. Το ιερό αυτό φυλάγεται από σκυλιά γιατί μέσα υπάρχουν πολλά πλούτη και λένε οι Κρητες πως τα σκυλιά αυτά είναι το ίδιο άγρια με τις αρκούδες ή οποιοδήποτε άλλο άγριο θηρίο. Όμως όταν πλησίασε ο Απολλώνιος, δεν γαύγισαν καθόλου, αντίθετα, τον πλησίασαν κουνώντας την ουρά, έτσι όπως δεν έκαναν ούτε σε κάποιον πολύ γνωστό. Οι φύλακες του Ιερού τον συνέλαβαν με την κατηγορία πως είναι μάγος και ληστής και τον έδεσαν λέγοντας πως έρριξε στα σκυλιά λίγο κρέας και σώπασαν. Ο Απολλώνιος τα μεσάνυχτα λύθηκε, φώναξε αυτούς που τον είχαν δέσει για να τον δουν, έτρεξε προς τις πόρτες του ιερού που άνοιξαν διάπλατα και έκλεισαν μόλις βγήκε, όπως ήταν κλεισμένες προηγουμένως, και ακουστήκαν παρθένες που τραγουδούσαν το έξης τραγούδι: «Πορεύσου από την γη, πορεύσου στον ουρανό, πορεύσου», δηλαδή ανέβα πάνω από τη γη» ΒΙΒΛΙΟ Θ»΄ ΚΕΦ. XXX
Μετά την ανάληψη του Απολλώνιου πολλές συζητήσεις εγένοντο σχετικά με το απίστευτο γεγονός της αναλήψεως του. Πολλοί δεν το πίστευαν και πεισματικά αρνούντο ότι συνέβη. Μία τέτοια περίπτωση μας περιγράφει και ο Φιλόστρατος ότι συνέβη στα Τύανα αρκετό καιρό μετά όταν: «Είχε πάει στα Τύανα ένας θρασύς νέος, έτοιμος για φιλονικία και χωρίς διάθεση να παραδεχθεί την αλήθεια. ο Απολλώνιος είχε ήδη φύγει από τους ανθρώπους, ωστόσο όλοι εξακολουθούσαν να είναι έκπληκτοι για την μεταβολή της φύσης του, κανείς όμως δεν τολμούσε να πει πως δεν είναι αθάνατος. Γι’ αυτό και οι περισσότερες συζητήσεις αφορούσαν την ψυχή, γιατί ήταν εκεί και πολλοί νέοι πού είχαν έφεση προς την σοφία. Ο νέος όμως περί ου ο λόγος, δεν συμφωνούσε καθόλου με την αθανασία της ψυχής και είπε: «Εγώ, φίλοι, εδώ και δέκα μήνες σχεδόν παρακαλώ τον Απολλώνιο να μου αποκάλυψη την αλήθεια σχετικά με την ψυχή, όμως είναι τόσο νεκρός που δεν μ’ ακούει που τον παρακαλώ ούτε με πείθει για την αθανασία του». «Έτσι είπε ο νέος, και μετά από πέντε μέρες, ενώ συζητούσαν για τα ίδια πράγματα κι αυτόν τον πήρε ο ύπνος εκεί που μιλούσαν και οι άλλοι νέοι ήταν απασχολημένοι με τα βιβλία και με γεωμετρικούς τύπους που τους χάραζαν πάνω στην γη, πετάχθηκε από τον ύπνο του σαν μανιασμένος και, μισοκοιμισμένος ακόμα, με τον ιδρώτα του να τρέχει ποτάμι, φώναζε: «Σε πιστεύω». Όταν τον ρώτησαν τι έχει πάθει «δεν βλέπετε», είπε, «τον σοφό Απολλώνιο που είναι ανάμεσα μας, ακούει τις συζητήσεις μας και ψάλλει ραψωδίες υπέροχες για την ψυχή;» «Πού είναι;» του είπαν «δεν τον βλέπουμε πουθενά, αν και θα το θέλαμε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο ανθρώπινο αγαθό». «Φαίνεται πως μόνο σε μένα παρουσιάσθηκε για να με πείσει για όσα δεν πίστευα», είπε ο νέος. «Ακούστε τι λέει: Η ψυχή είναι αθάνατη και δεν ανήκει σε σένα, άλλα στην θεία πρόνοια. Το σώμα μαραίνεται κι αυτή σαν γρήγορο άλογο ελευθερώνεται από τα δεσμά, φεύγει γρήγορα και γίνεται ένα με τον ελαφρό αέρα αποδοκιμάζοντας την φοβερή και δυσβάσταχτη φροντίδα. Τι θα κερδίσεις μ’ αυτά; Κάποτε, που δεν θα υπάρχεις πια, θα τα πιστέψεις. Όσο είσαι ζωντανός γιατί προσπαθείς να βρεις εξηγήσεις σ’ αυτά; Αυτό ήταν σαφής ομιλία του Απολλωνίου, σαν λόγια θεού, για τα μυστήρια της ψυχής για να βαδίζουμε εύθυμοι και με γνώση της φύσης μας στον δρόμο που ορίζουν οι Μοίρες. Τάφο ή κενοτάφιο τους ανδρός δεν είδα πουθενά, παρ’ όλο που επισκέφτηκα το μεγαλύτερο τμήμα της γης. Παντού λέγονται ιστορίες παράδοξες που μιλούν για την θεϊκή φύση του. Στο ιερό του στα Τύανα γίνονται τελετές που ταιριάζουν σε βασιλιάδες γιατί ακόμα και αυτοί τον θεωρούσαν άξιο να τιμάται με τον τρόπο που τιμώνται οι ίδιοι» (ΒΙΒΛΙΟ Θ΄, Κεφ. ΧΧΧΙ)